Als kind ben ik gepest. Daardoor trok ik mij terug in mijn schulp. Mij kwetsbaar opstellen was kennelijk levensgevaarlijk. Dan werd ik uitgescholden en kreeg ik klappen. Ik leerde mijn kwetsbaarheid ver weg te stoppen en te gaan voor zekerheid. Perfectie. Want als ik perfect zou zijn, en de dingen die ik deed ook, dan viel daar niets op aan te merken. En werd ik geaccepteerd. Dat voelde veilig en gaf houvast.
Dat perfectionisme heb ik nog lang vol gehouden. Het geeft veel stress. (Te) strenge gedachten en overtuigingen die ik mijzelf steeds vertelde; niet zeuren, dóór gaan. Wat zullen anderen wel niet denken/vinden van…. Geen complimenten kunnen ontvangen. De angst om afgewezen te worden als de ander in de gaten zou hebben hoe ik werkelijk was; een niets. En mij daarvoor schamen.
Schaamte
Schaamte heeft te maken met angst. Het is de angst dat mensen onze slechte kanten zullen ontdekken en ons daarom zullen afwijzen. Schaamte voelen doet pijn. Een pijn die voortkomt uit de overtuiging die je over jezelf hebt niet goed genoeg te zijn en eigenlijk geen liefde waard bent.
Perfectionisme loslaten
Ik zie op dit moment bij enkele van mijn cliënten hun worsteling met het willen loslaten van hun perfectionisme. Omdat het hen niet meer dient maar in de weg is gaan zitten. Maar hoe doe je dat dan, dat perfectionisme loslaten? Dat is gemakkelijk gezegd en nog niet zo snel gedaan.
De eerste twee stappen
Het begint met de moed om onder ogen te durven zien waar je nu eigenlijk bang voor bent. (Ik was bang om afgewezen te worden.) Daarnaast kun je een begin maken met wat minder streng te zijn voor jezelf. Oordeel niet zo streng en spreek jezelf vriendelijk toe. Je bent geen ongelofelijke onhandige koe die het toch nooit zal leren! Jij mag ook fouten maken. Daar leer je immers van! Neem jezelf bij de hand; je bent aan het leren.
Goed genoeg
De basis voor een gezond gevoel van eigenwaarde wordt (als het goed is), gelegd in je jeugd. Daarin leer je over jezelf en over de wereld. Met voldoende hoop, moed, veerkracht en de overtuiging dat je goed genoeg bent. Als hierin door omstandigheden of gebeurtenissen iets mis gaat, kan het zomaar zijn dat je de rest van je leven bezig bent om jouw gevoel van eigenwaarde te herstellen.
Voldoende of onvoldoende
Extra lastig is het, dat perfectionisme ook terug te vinden is in onze maatschappij. Ondanks dat wij van alles in overvloed hebben, heerst er in onze westerse cultuur de opvatting dat we juist van alles te kort komen; veiligheid, geld, de perfecte baan. We lijken ons nooit goed genoeg te voelen, we zijn niet perfect genoeg, niet dun genoeg, niet sterk genoeg, niet succesvol genoeg, niet slim genoeg…
Het verschil
Wanneer is iets goed genoeg en wanneer is er sprake van perfectionisme?
Een gezond streven naar iets goed doen, is gericht op jou zelf; “hoe kan ik verbeteren”?
Perfectionisme is gericht op de ander; “wat zullen ze wel niet van mij vinden of denken? Hoe kan ik aan de verwachtingen van de ander voldoen?” Deze gedachten weerhouden je ervan om jezelf te laten zien. Je haalt je gevoel van eigenwaarde bij anderen vandaan door het hen voortdurend naar de zin te maken. Daarmee raak je jezelf kwijt en weet je niet meer wat jij eigenlijk wilt, nodig hebt of belangrijk vindt.
Stap 3 en verder…
Om jouw perfectionisme los te kunnen laten, is het dus noodzakelijk om jezelf te durven laten zien. Je emoties, je kwetsbare kanten. Schaamte, oordeel en schuld. En milder voor jezelf worden! Als je liefdevoller naar jezelf kunt zijn, kun je ook je imperfecties accepteren.
Je hoeft dat echter niet alleen te doen; het is goed om jouw worsteling te delen met één of twee mensen die jij vertrouwt. Mensen bij wie jij je veilig voelt. Die naar jouw verhaal luisteren zonder te oordelen. Dat kan een familielid zijn of een goede vriendin.
Ik kan je ook helpen!
Vind je het lastig om hier zelf actief mee aan de slag te gaan? Ik wil je graag helpen! Ik nodig je uit voor een gratis en vrijblijvend kennismakingsgesprek. Dan onderzoek ik samen met jou of ik iets met mijn werk voor jou kan betekenen.
Je bent welkom bij mij in de praktijk, waar ik momenteel werk volgens de richtlijnen van het RIVM. Wil je liever een online kennismakingsgesprek? Dat is ook mogelijk! Je kunt een afspraak met mij maken via Ik maak een afspraak! .
0 Reacties